haus.pl

haus.pl – Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej /Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit

“Kamień milowy we współpracy polsko-niemieckiej”

„… Dom dla Niemców, Polaków oraz innych przyjaciół i sąsiadów, który służy dialogowi o tym, skąd pochodzimy, gdzie jesteśmy i dokąd zmierzamy…”

z wystąpienia Prezydenta Republiki Federalnej Niemiec prof.dr Romana Herzoga podczas uroczystości otwarcia Domu

„… Dom – to coś z natury przyjaznego człowiekowi. To miejsce, gdzie chce on czuć się swobodnie i bezpiecznie…”

z listu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do uczestników uroczystości otwarcia Domu

Prezydent Republiki Federalnej Niemiec prof. dr Roman Herzog (1994–1999)

Prezydent Republiki Federalnej Niemiec prof. dr Roman Herzog otwiera Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Utworzenie Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej w Gliwicach i jego uroczyste otwarcie 17 lutego 1998 roku jest czymś więcej niż kolejnym krokiem w stronę porozumienia pomiędzy narodami polskim i niemieckim: jest kamieniem milowym.

Korzyści ze współdziałania.
Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej jest pierwszą i jedyną w swoim rodzaju ponadpartyjną inicjatywą polskich i niemieckich instytucji i organizacji, które połączyły swoje doświadczenia i umiejętności, swoje zasoby finansowe i ludzkie w jednym związku stowarzyszeń zgodnie z zasadą „siła we wspólnocie, razem jesteśmy w stanie zdziałać więcej”. Dom jest jedyną instytucją tego typu na świecie.

Pierwsza bilateralna organizacja.

Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej jest pierwszą bilateralną organizacją, pierwszym polskim związkiem stowarzyszeń, w którego skład wchodzą organizacje polskie i niemieckie.

Miejsce dialogu i aktywnej współpracy.

Rozumieć i być rozumianym to podstawowe potrzeby człowieka, których spełnienie jest szczególnie ważne tam, gdzie spotykają się i wspólnie żyją różne grupy narodowościowe. Dotyczy to w równej mierze mniejszości niemieckiej oraz polskiej większości. Naszym celem jest przyczynianie się do wzajemnego zrozumienia różnych grup ludności i wzbudzanie świadomości, że Śląsk ma tylko jedną przyszłość: wspólną. Wszystko, co dzieje się na Śląsku w równym stopniu dotyczy każdej grupy tu żyjącej. Śląsk, jako wielokulturowy obszar pogranicza, zawsze będzie odgrywać szczególną rolę w stosunkach polsko-niemieckich.

W centrum uwagi – praca z młodzieżą.

Nieprzypadkowo trzonem naszej działalności jest praca z młodzieżą. Wiele projektów kierujemy do młodych Polaków i Niemców. Projekty te pobudzają do aktywnego uczestnictwa i współdziałania. Również w odniesieniu do młodzieży prawdą jest, że dążąc do tego, aby ludzie lepiej się wzajemnie rozumieli, należy zachęcić ich do wspólnego działania.

Warsztat i laboratorium przyszłości.

W naszej pracy nie chodzi o słowa, lecz o działanie, toteż postrzegamy Dom jako swoisty warsztat na rzecz przyszłości, jako punkt zbiorczy pomysłów i umiejętności najróżnorodniejszych grup zawodowych, pokoleń i warstw społecznych. Coś nowego można najwyżej zainicjować; czegoś nowego nie da się zaplanować w najdrobniejszych szczegółach. Nie stawiamy więc na tego rodzaju perfekcję, lecz na długotrwałe oddziaływanie i stałą inspirację.

Treść naszych projektów.

Działania naszego Domu mają na celu rozwój stosunków polsko-niemieckich, budowanie społeczeństwa obywatelskiego, wspieranie wielokulturowości i dialogu interkulturowego.[1]

Nagrody: Mosty Dialogu

Pierwsze „Mosty Dialogu” przyznane zostały w 2010 r. kiedy to Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Województwa Opolskiego, podjął inicjatywę uhonorowania ludzi, instytucji, którzy od lat mimo wielu przeciwności i trudności kultywują wielokulturowe dziedzictwo Śląska.

Plebiscyt, który wyłania laureatów i laureatki ma za zadanie wydobyć na światło dzienne teraźniejszość i przeszłość Górnego Śląska, w tym województwa opolskiego pod kątem współczesnego wizerunku województwa jako otwartego i atrakcyjnego. Rozwój wielokulturowości oraz jego promocja wśród mieszkańców województwa ma wzmocnić aktywne uczestnictwo województwa opolskiego w partnerskiej -międzynarodowej i krajowej – współpracy międzyregionalnej, a także pełne uczestnictwo w pracach Unii Europejskiej na poziomie regionalnym. W projekcie nagradza się w  kategoriach konkursowych: Ludzie, Organizacje Pozarządowe, Instytucje oraz „Złote Mosty Dialogu”.

Wybrane projekty

Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej realizuje rocznie 50-60 projektów i ponad 300 wydarzeń. Organizujemy szkolenia i warsztaty, konferencje, seminaria, koncerty, pokazy filmowe. Wydajemy materiały edukacyjne, książki, czasopisma i mapy. Tworzymy wystawy i gry edukacyjne…

Czym jest ELOm?

W założenia jest to projekt mający na celu aktywizować młodzież Mniejszości Niemieckiej do podejmowania działań w zakresie promowania zarówno kultury niemiecko-polskiej, jak i wzmacniania współpracy obydwu tych narodowości. Jednak takie podsumowanie projektu nie może zostać uznane za wyczerpujące, ponieważ ELOm to coś znacznie więcej. ELOm to ludzie, którzy nie boją się brać na siebie odpowiedzialności, uczą się być liderami i liderkami , a także przez swoje inicjatywy chcą, w mniejszym bądź większym stopniu, wpłynąć na poprawę swojego otoczenia. ELOm to też cykl szkoleń, który przez wielogodzinne warsztaty budzi w uczestnikach i uczestniczkach niewyczerpane pokłady kreatywności, energii i chęci do działania. W ramach ELOm uczestnicy i uczestniczki uczą się organizować swój własny projekt od początku do końca, przy wsparciu za strony koordynatorki oraz trenera i trenerek, co pozwala bieżąco rozwiązywać trudności, w wyniku czego uczestnicy i uczestniczki wynoszą bardzo praktyczną wiedzę, sprawdzoną na własnym przykładzie. Ponadto ogromną zaletą programu ELOm, jest to iż nie narzuca się w nim żadnych ograniczeń co do tematu. Osoby uczestniczące same decydują czego ma dotyczyć ich przedsięwzięcie, dochodzą do tego na podstawie własnych analiz i rozmów dotyczących potrzeb w ich otoczeniu.

Czego dotyczą projekty?

Przykładowe projekty, które zostały stworzone przez osoby biorące udział w programie, to chociażby Ekomoto dotyczący problemu połączenia motoryzacji i dbania o planetę, z którym mierzymy się we współczesnym świecie; z kolei celem koordynatorów i koordynatorek projektu Erstehilfe,  było przekazanie wiedzy na temat pierwszej pomocy uczniom i uczennicom szkoły podstawowej. Jeszcze innym projektem był In die vier Himmelsrichtungen, podczas którego prelegenci i prelegentki starali/-łynsię przekazać najważniejsze informacje na temat skrajnie różnych kulturowo państw, aby zaszczepić w młodych ludziach większą tolerancję i ciekawość do otaczającego ich świata. Już na podstawie tych trzech projektów widać, że tak naprawdę każdy znajdzie coś dla siebie i jedynym co ogranicza liderów w pracy jest wyłącznie ich wyobraźnia.  

Dlaczego projekt ELOm jest ważny?

Doskonałym potwierdzeniem tego, że ELOm jest ważnym projektem jest fakt, iż powstają kolejne jego edycje,  do których  zgłasza się z roku na rok coraz więcej chętnych. Ponadto sam program bardzo się rozwija np. w maju 2020 powstał dział medialny, w skład którego wchodzą właśnie uczestnicy i uczestniczki projektu. Jej celem jest pokazywanie działalności ELOmowiczów w social mediach, aby zachęcać innych do dołączenia do aktywnego działania w Mniejszości Niemieckiej.

ELOm wprowadza wielu nowych członków i członkiń w kręgi Mniejszości Niemieckiej czy to jako przyszłych liderów i liderki, którzy/-re zainteresowani/-e rozwojem osobistym poznają struktury mniejszości i zostają na dłużej, czy jako uczestników i uczestniczki owych projektów.

Doświadczenie nabyte w programie szkoleniowym jest naprawdę wyjątkowo cenne, ponieważ mało jest takich ofert, które oprócz wartościowego merytorycznie zakresu materiału, posiada również praktyczne działanie w różnych sytuacjach i przekłuwa wiedzę teoretyczną nabytą z krótkich wykładów w działanie. [2}

Bilingua

Bilingua – łatwiej z niemieckim! Ogólnopolska kampania promująca polsko-niemiecką dwujęzyczność

Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej od 10 lat prowadzi ogólnopolską kampanię „Bilingua-łatwiej z niemieckim!” mającą na celu promocję polsko-niemieckiej dwujęzyczności. Realizowane
w ramach projektu działania łączą naukę języka niemieckiego z poznawaniem historii i kultury Mniejszości Niemieckiej na Dolnym i Górnym Śląsku oraz na Warmii i Mazurach. Podejmowane przez nas inicjatywy to m.in. organizacja animacji językowych w przedszkolach, szkołach oraz innych zainteresowanych podmiotach, doradztwo w zakresie dwujęzyczności oraz organizacji nauki języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej, warsztaty i szkolenia
dla nauczycieli/ ek j. niemieckiego, warsztaty językowe dla dzieci i młodzieży, spotkania dla rodzin wychowujących/planujących wychowywać dzieci dwujęzycznie, materiały edukacyjne z języka niemieckiego oraz wydawanie polsko-niemieckich magazynów dla dzieci (KEKS, bäm!).

Archiwum Historii Mówionej

Projekt skierowany jest zarówno do młodzieży, jak i studentów oraz dorosłych, którzy chcą ocalić od zapomnienia historię swojej rodziny i bliskich. Uczestnicy samodzielnie wybierają respondentów, z którymi przeprowadzają wywiady. Teksty, po profesjonalnym montażu, są zamieszczane na stronie internetowej projektu. Świadkowie mogą zastrzec anonimowość, jak również udzielić wywiadu w wybranym przez siebie języku – niemieckim lub polskim, a także w gwarze śląskiej. Wywiady dostępne na stronie internetowej rejestrowane są w formatach audio i wideo, przy czym dominuje druga z tych form. Część zebranych relacji jest publikowana.

Więcej informacji na www.e-historie.pl

Seminarium Śląskie

Seminarium to sztandarowy projekt naukowy, który realizowany jest przez Dom Współpracy Polsko – Niemieckiej już od 25 lat. Przyczynia się ono do wzmocnienia dialogu polsko-niemieckiego oraz podniesienia świadomości społecznej mieszkańców Śląska – członków mniejszości niemieckiej i większości polskiej. Tematyka projektu każdego roku jest inna, niezmienne pozostaje to, iż odnosi się do ważnych wydarzeń historycznych. Umożliwia spotkania i wzajemną wymianę między naukowcami z Polski i zagranicy, przedstawicielami mniejszości niemieckiej i większości ludności polskiej z regionu i spoza niego. Seminarium Śląskie jako konferencja regionalna i miejsce dialogu wpisuje się w krajobraz naukowy regionu i charakteryzuje się w szczególności tym, że na tematy związane z Górnym Śląskiem patrzy się w zróżnicowanej perspektywie.

Niemieckie Kluby Malucha

Dla kogo i czego dotyczy projekt?

Projekt skierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym. Obejmuje 12 dwugodzinnych zajęć w języku niemieckim, przeprowadzanych raz w tygodniu w sobotę dla grupy liczącej 12 osób. Cykl zajęć trwa od wiosny do jesieni. Zajęcia mają charakter animacji językowych. Dzieci uczą się piosenek i wierszyków, biorą udział w zabawach i grach edukacyjnych, wykonują prace plastyczne. Zajęcia przeprowadzane są na podstawie specjalnie przygotowanych konspektów, które nawiązują m. in. do codzienności, otoczenia i kultury mniejszości niemieckiej na Górnym Śląsku.

zapomnianedziedzictwo.pl

Zapomniane dziedzictwo

„Zapomniane dziedzictwo” to projekt Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej mający na celu przywrócić pamięć o zapomnianych miejscach szeroko rozumianego Śląska.

Na dwujęzycznej, polsko-niemieckiej stronie internetowej ukazane są historie obiektów architektonicznych, będących dziedzictwem Śląska. Na stronie znajdują się archiwalne i obecne fotografie miejsc, które niegdyś były wizytówką regionu, a dziś z różnych przyczyn są opuszczone, zaniedbane i niejako zapomniane. Dokumentacja fotograficzna wzbogacona została opisami obiektów, które zawierają m.in. informacje o historii danego obiektu. Teksty te przygotowane zostały przez historyków i historyczki oraz miłośników i miłośniczki Śląska. Uzupełnieniem wyżej wymienionych materiałów są nagrania audiowizualne z relacjami mieszkańców i mieszkanek tych miejsc (świadków historii), artykuły prasowe dot. danego obiektu lub ciekawe anegdoty i opowieści związane z jego historią, przeznaczeniem i ich losem.

Treści strony „Zapomniane dziedzictwo” są sukcesywnie poszerzane i uzupełniane o historie kolejnych opuszczonych i zapomnianych zabytków Śląska.

Archipelag. Poszukiwanie śladów społeczności, które stanowiły niegdyś ważne elementy wielokulturowości regionu.

Projekt o charakterze dokumentacyjno-popularyzatorskim przeprowadzony w okresie od maja do grudnia 2019 roku w Gliwicach i miejscowościach – „wyspach” tworzących tytułowy „archipelag”. Ideą, która legła u podstaw realizacji zadania, jest przypomnienie górnośląskich społeczności lokalnych, które ze względu na język, konfesję, czy specyficzną kulturę aż do połowy XX wieku wyróżniały się na tle otoczenia.

Obecny Bojków (dawniej Szywałd / Schönwald), czy Bielsko zachowały swój szczególny charakter od czasu średniowiecznego osadnictwa niemieckiego. W Wielowsi zamieszkiwała wyjątkowo liczna społeczność żydowska. Pawłowiczki, Kotlarnię, czy Hołdunów zakładali protestanci. W Grodźcu żywy był język czeski; zaś ewangelicy ze Ściborzyc Wielkich aż po czasy powojenne zachowali dialekt morawski. Kres funkcjonowaniu tych lokalnych społeczności przyniosły wydarzenia z lat 1933-57. Pierwsza data graniczna związana jest z rozpoczęciem dyskryminacji Żydów, druga z pierwszą falą powojennej akcji łączenia rodzin, która doprowadziła do ostatecznego zaniku wielu wspólnot protestanckich.(..)

Teksty i materiał zdjęciowy zebrany do tej pory znajdą Państwo pod tym linkiem

Jugendpunkt

„Jugendpunkt” to innowacyjny projekt niemieckich klubów młodzieżowych, który daje przestrzeń do działania, możliwość kształtowania realizowanego programu językowo- kulturalnego oraz decydowania o tym, jak, co i kiedy będzie się działo w klubie.

Miejsca te są nadzorowane przez młodzieżowych animatorów i animatorki kultury, dzięki czemu w ciągu roku odbywa się średnio 12 trzygodzinnych spotkań. Program jest oparty na zainteresowaniach uczestników i składa się z ćwiczeń i dyskusji, tak aby zachęcić do aktywnego uczestnictwa i używania języka niemieckiego w życiu codziennym. Spotkania w ramach projektu są aktywną i atrakcyjną formą spędzania czasu, pozwalającą młodzieży na rozwijanie swoich zainteresowań i pasji.

Strona Główna

Muzeum online

„Muzeum online” to zdigitalizowane dokumenty ikonograficzne i towarzyszące im teksty kuratorskie, zapisy audio-video objaśniające dane zagadnienia przybliżające historię i kulturę mniejszości niemieckiej oraz dzieje innych mniejszości narodowych i etnicznych. Muzeum online to także przestrzeń do dyskutowania o historii i spieranie się o jej interpretację. To wreszcie mapa wspólnego polsko-niemieckiego dziedzictwa na terenach pogranicza: Dolny i Górny Śląsk, Wielkopolska, Mazury, Pomorze. W Muzeum online będzie można przeczytać i usłyszeć mniej znane historie rodzinne, sąsiedzkie, obrazujące zawiłe i ciekawe losy ludzi pogranicza. Opracowane materiały nie narzucają jednej obowiązującej interpretacji przedstawianego fenomenu lub wydarzenia historycznego, ale pokazują je z możliwie wielu perspektyw, pozostawiając ocenę odbiorcy.
Do współpracy zapraszamy: organizacje pozarządowe, izby regionalne, ośrodki kultury i edukacji, muzea, szkoły, inicjatywy lokalnej oraz pasjonatów i pasjonatki do współkreowania tego wirtualnego miejsca.

Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej wydaje książki, albumy, materiały i gry edukacyjne i mapy.

 

Medioteka / Podcasty

Hausowy Popcast

W tym podcaście przedstawiamy słuchaczom tematy z aktualnej niemieckiej popkultury. Wersja niemiecka jest w prostym języku niemieckim, a w tym roku zostanie poszerzona o wersję dydaktyczną dla lekcji języka niemieckiego. Projekt ma na celu przekazanie nowoczesnego obrazu Niemiec oraz doskonalenie umiejętności posługiwania się językiem niemieckim przez słuchaczy.

Silesia Storys

W ramach projektu Archiwum Historii Mówionej w tym roku postanowiliśmy trochę zmodyfikować działania projektowe i przygotować podcast o historii, a tym samym udowodnić, że nie jest ona nudna.

Seria podcastów Silesia Storys. Ereignisse, Menschen, Geschichte to podcasty stworzone na podstawie wywiadów zrealizowanych przez młodzież, która uczestniczyła w projekcie Domu Współpracy Polsko –Niemieckiej. Epizody te są bardzo zróżnicowane tematycznie.

Z ciekawymi gośćmi nagrywamy podcasty dotyczące różnych aspektów życia społecznego. Do realizacji tych audycji zaprosiliśmy młodych ludzi, historyków oraz naukowców. Dzięki temu chcemy ukazać różne punkty widzenia zmieniającej się historii.

Dyrekcja.

Lucjan Dzumla, dyrektor generalny

KRS 0000001456