Związek Studentów Niemieckich w Polsce z siedzibą w Raciborzu / VDH Ratibor
Związek Studentów Niemieckich w Polsce z siedzibą w Raciborzu
Związek Studentów Niemieckich w Polsce z siedzibą w Raciborzu Verein Deutscher Hochschüler in Polen zu Ratibor (VDH Ratibor)
VDH Ratibor – Związek Studentów Niemieckich w Polsce z siedzibą w Raciborzu jest:
- akademicką
- otwartą dla wszystkich
- politycznie niezależną
- wolnowyznaniową
- mieszaną
- nowoczesną
- wspierającą
- kształcącą
niemiecką korporacją studencką na Górnym Śląsku.
Kiedy i jak powstaliśmy?
VDH Ratibor został założony 8 października 1999 r. z inicjatywy Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców (DFK) i dzięki wsparciu Zrzeszenia Związków Studentów Niemieckich (VVDSt).
VDH Ratibor
Nasze cele:
Pielęgnacja i popularyzacja języka niemieckiego, dorobku kulturowego oraz tradycji narodu niemieckiego. Cele te mają zostać osiągnięte poprzez:
- Organizowanie publicznych imprez, wystaw, odczytów, spotkań z osobistościami życia naukowego, politycznego, społecznego, kulturalnego i artystycznego
- Organizowanie i prowadzenie ośrodków popularyzacji kultury i sztuki niemieckiej, klubów i miejsc noclegowych dla studentów
- Organizowanie i prowadzenie niemieckojęzycznej biblioteki dla studentów
- Spotkania studentów Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych w Raciborzu oraz studentów innych uczelni jak również ich absolwentów
- Udział w nawiązywaniu i prowadzeniu współpracy partnerskiej szczególnie między studentami polskimi i niemieckimi
- Organizacja systemu stypendiów, szkoleń, praktyk oraz kursów w celu kształcenia i podnoszenia kwalifikacji członków Związku [1]
Historia Związku Studentów Niemieckich w Polsce
Historia “Związku Studentów Niemieckich w Polsce” i “Związku Niemieckich Studentów” rozpoczyna się w sierpniu 1881 roku, gdy założony został na Kyffhäuser związek jako Stowarzyszenie Kyffhäuser – “Verein Deutscher Studenten” (“Związku Niemieckich Studentów”) zwany w skrócie VDSt. W tym samym roku powstał też VDSt Breslau we Wrocławiu. W ślad za tym powstają nowe ”Związki Studentów Niemieckich w Polsce” we Lwowie, Poznaniu, Krakowie, Warszawie oraz “Firmitas” w Gdańsku.
Chociaż najmocniejsze impulsy do rozszerzania Związku pochodziły z Poznania, pierwszy Związek VDH powstał jednak we Lwowie. W skład Związku wchodzili studenci i studentki niemieckiej grupy narodowościowej, którzy studiując na polskich uniwersytetach od roku 1922 i 1926 w ramach Związku pielęgnowali własną narodowość, a wśród polskiej rzeczywistości udzielali sobie wzajemnie wsparcia i pomocy.
VDH Ratibor
W tym miejscu należy wymienić nazwisko dr Kurta Lück, autora książki “Niemieckie siły twórcze w rozwoju Polski. Badania naukowe niemiecko-polskiego sąsiedztwa we wschodnio-środkowo-europejskim obszarze 1934” (“Deutsche Aufbaukräfte in der Entwicklung Polens. Forschungen zur deutsch-polnischen Nachbarschaft im ostmittel-europäischen Raum 1934”), który znacząco przyczynił się do powstania “Związku Studentów Niemieckich w Polsce”. Jego pomoc i starania uwieńczone zostały zawiązaniem się Związku VDH w Poznaniu w roku 1925. Dr Lück był również w tym samym roku pierwszym przewodniczącym “Związku Studentów Niemieckich w Polsce”. Jako idealista i członek VDSt (sam należał do VDSt Breslau we Wrocławiu) postawił sobie życiowy cel utrzymania ducha niemieckości, początkowo tylko wśród studentów w Poznaniu. Nie zadowolił się jednak utworzeniem VDH w Poznaniu, lecz nawiązał kontakty – za pośrednictwem VDH Lemberg we Lwowie (którego nota bene też był współzałożycielem) ze studentami niemieckimi w Krakowie i Warszawie. Tym sposobem wzmocniła się nieco kultura niemiecka w Polsce. Jednak w latach 1933/1934, kiedy nastąpiło widoczne organizowanie się polityczne, ale przecież z uwzględnieniem polskiego prawa, rozpoczęły się uciski.
W pierwszej połowie roku 1939 domy studenckie VDH w Warszawie jak i w Krakowie zostały napadnięte przez nacjonalistycznie nastawionych polskich studentów, a przebywający tam byli terroryzowani. W czerwcu zostały obydwa te związki, jak również VDH Posen w Poznaniu zawieszone przez polskie władze.
Po wkroczeniu wojsk niemieckich do Polski, Związki nie musiały być ponownie powoływane, gdyż Uniwersytety w Warszawie, Krakowie i Lwowie oficjalnie zamknięto, natomiast w Poznaniu powstał “Reichsuniversität”.
Podczas wojny Związki VDH nie podejmowały żadnej działalności i nie organizowały zgromadzeń. Dopiero po wypędzeniu w dniach 13-14 maja 1951 miał miejsce pierwszy Zjazd Krajowy, na którym zjednoczyli się i zebrali wszyscy dawniejsi członkowie VDH. Począwszy od roku 1953 spotykają się ówcześni związkowcy najpierw co dwa lub trzy lata, a od 1980 – co roku w Hanoverze na obchodach założenia VDH.
8 listopada 1999 stał się pamiętnym dniem. “Związek Studentów Niemieckich w Polsce” założony w 1922 przez dr Lück został reaktywowany w Raciborzu.
W tym momencie nasuwa się zasadnicze pytanie: po co reaktywować “Związek Studentów Niemieckich”, który w Polsce nie istnieje już od 1939 roku?
Odpowiedź jest prosta: rozpoczęta tradycja “Związku Studentów Niemieckich w Polsce” najpierw we Lwowie a następnie w Poznaniu będzie podjęta i kontynuowana w Raciborzu. Samo założenie VDH zawdzięczamy byłemu Dyrektorowi Biura DFK – Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców Województwa Śląskiego– dr Józefowi Gonschiorowi. Od dr Gonschiora pochodziły największe impulsy i zachęty, tak jak wówczas w roku 1922 od dr Lücka – co do inicjatywy założenia VDH w Polsce.
Dr Gonschior zawarł pierwsze kontakty ze “Związkiem Niemieckich Studentów”- VDSt w Niemczech. W 1992 roku poznał w Zgorzelcu przewodniczącego Stowarzyszenia Związku Niemieckich Studentów w latach 1992-1998 dr Diethelma Keil. Ta znajomość podtrzymywana i pielęgnowana była regularnie w Bad Godesberg na seminariach naukowych prowadzonych przez przewodniczącego zarządu “Stowarzyszenia Kulturalnego Niemieckich Wypędzonych” (Kulturstiftung der deutschen Vertriebenen) dr Reinholda Schleifenbauma (VDSt Tübingen), w których dr Gonschior wraz ze studentami z Górnego Śląska brał aktywnie udział.
DR. JOSEF GONSCHIOR
Decydujący moment nastąpił w październiku 1999 roku kiedy to podróż naukowa przygotowana i prowadzona przez Bodo Klimsa, członka Związku Niemieckich Studentów, przywiodła 28 uczestników do Raciborza i Opola. Podczas tej podróży powstała możliwość zapoznania się z obecną sytuacją studentów. Najważniejszym wydarzeniem stało się jednak reaktywowanie “Związku Studentów Niemieckich w Polsce”. W tym momencie zaowocowały liczne kontakty założycieli z członkami starego Związku VDH, którzy od zawsze pragnęli kontynuowania tej pięknej tradycji.
Jako cel postawiono sobie przede wszystkim wspieranie i pielęgnowanie języka niemieckiego, niemieckiej kultury i tradycji, ale również tradycji studenckiej.
W dniach od 19 do 21 maja 2000 odbył się festyn założycielki VDH Ratibor w Raciborzu z komersem – zwyczajowym bankietem studentów. Podczas tego komersu mowę główną wygłosił przewodniczący zarządu “Stowarzyszenia Kulturalnego Niemieckich Wypędzonych” (“Kulturstiftung der deutschen Vertriebenen”) dr Reinhold Schleifenbaum (VDSt Tübingen). Festyn założycielski zaszczycili obecnością przedstawiciele wielu innych związków VDSt z Niemiec, Austrii i Węgier.
“Związek Studentów Niemieckich w Polsce”- VDH Ratibor organizuje regularnie imprezy naukowe oraz kulturalne, a jego członkowie często uczestniczą w podobnych organizowanych przez innych. Do najważniejszych, zorganizowanych i przeprowadzonych już przez VDH Ratibor w Raciborzu należą między innymi: spotkania autorskie z Helgą Hirsch i Klausem Kunik przygotowane wspólnie z Domem Współpracy Polsko-Niemieckiej w Gliwicach, “Tydzień Filmowy” w Nauczycielskim Kolegium Języków Obcych w Raciborzu, spotkania z VDSt Dresden z Drezna i VDSt Wien z Wiednia w ich siedzibach, konkurs “Dzień Ekologii” we współpracy z Zespołem Szkół Ekonomicznych w Raciborzu. Z tą Szkołą organizuje VDH ponownie konkurs na słuchowisko radiowe, z którego najciekawsze wyemitowane zostaje w radio. Oprócz udziału w organizowanych przez studentów wycieczkach, uczestniczyli też członkowie VDH w seminariach Stowarzyszenia Związków VDSt w Berlinie, w seminarium w Bonn i w Gliwicach w Domu Współpracy Polsko-Niemieckiej.
Ostatnio zostało również zainstalowane 24-godzinne połączenie internetowe. W ten sposób stworzono studentom możliwość nieograniczonego dostępu do informacji potrzebnych do pisania prac dyplomowych, do uzyskiwania materiału lekcyjnego, jak też aktualnych informacji o Niemczech.
Jak widać, wiele zostało już poczynione, a to oznacza zaangażowanie studentów. Minęły ponad dwa lata od momentu reaktywowania VDH w roku 1999. Od początku mówiono o konieczności posiadania centrum spotkań oraz o domu mieszkalnym dla studentów niemieckich. Odpowiednie wnioski zostały przez “Związek Studentów Niemieckich w Polsce”- VDH Ratibor złożone. Założona Fundacja Pomocowa “Most Górny Śląsk” (Förderverein “Brücke Oberschlesien”) z siedzibą w Hamburgu postawiła sobie za cel wspólnie z VDH wynajęcie domu dla spotkań i zamieszkania studentów. Ten dom ma służyć studentom jako “stacja rozbiegowa”. Gregor Z! Z! (x) [2]
