Polski Klub Ekologiczny – Oddział Małopolska (PKE Małopolska)

PKE Małopolska

Cele Statutowe PKE Małopolska

1. Uznanie ekorozwoju jako podstawy polityki społeczno-gospodarczej państwa
2. Poprawa stanu środowiska przyrodniczego polski
3. Ochrona krajobrazu naturalnego i dziedzictwa kulturowego
4. Kształtowanie w społeczeństwie świadomości, że jakość życia zależy od racjonalnego gospodarowania zasobami naturalnymi i zachowaniem równowagi między środowiskiem a rozwojem cywilizacji
5. Powszechna edukacja ekologiczna [1]

Historia PKE

Polski Klub Ekologiczny został utworzony w Krakowie 23.09.1980 roku

Na fali Solidarnościowego zrywu. Była to jedna z pierwszych organizacji utworzona po Porozumieniach Sierpniowych. Pierwsza niezależna organizacja ekologiczna w bloku sowieckim. Pod deklaracją utworzenia PKE podpisało się wówczas około 2 tys. osób, wybitnych intelektualistów, naukowców, dziennikarzy, mieszkańców Krakowa. Znaczącą rolę w tworzeniu PKE odegrali dziennikarze ówczesnej Gazety Krakowskiej jak np. Stefan Maciejewski, Maciej Szumowski. PKE został utworzony w obliczu katastrofy ekologicznej w jakiej znalazł się kraj.

Za podstawę swego działania Klub przyjął zapisy Konstytucji RP dotyczące zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska jako dobra ogólnonarodowego, Deklaracji Sztokholmskiej, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz Konwencję Genewską. W początkowym okresie istnienia organizacji, działania Klubu skierowane były na przełamanie bariery cenzury i państwowego monopolu na prawdę o stanie środowiska, ujawnienie zagrożeń ekologicznych, zagrożeń zdrowia ludzi i kultury narodowej, szczególnie w obszarach oddziaływania przemysłu surowcowo-energetycznego i uciążliwych zakładów produkcyjnych. Podejmowaliśmy działania interwencyjne w sprawach likwidacji uciążliwego oddziaływania przemysłu na środowisko i zdrowie ludzi, nadmiernego ingerowania w środowisko (m.in. regulacje rzek, melioracje, wyrąb zupełny lasów) i jego zanieczyszczania (m.in. składowiska odpadów, zrzuty ścieków) oraz zapewnienia godziwych warunków życia ludziom (m.in. ochrona ujęć wody pitnej, walka z hałasem). Wiele wysiłku poświęciliśmy: zagadnieniom związanym z odpadami, energetyką jądrową, problemom zanieczyszczeń komunikacyjnych i transgranicznych, ochronie parków narodowych i obszarów chronionych, podnoszeniu świadomości ekologicznej społeczeństwa i decydentów oraz zmianie zachowań na proekologiczne – prowadząc różne programy edukacyjne, kampanie i akcje.

Po sygnowaniu deklaracji utworzenia PKE została powołana Komisja Organizacyjna, która koordynowała tworzenie struktur w całym kraju. Skład Komisji Organizacyjnej: red. Michalina Białecka, red. Stefan Maciejewski, mgr. Krystian Waksmundzki. Został też powołany Tymczasowy Zarząd Główny PKE w składzie: Prezes Prof. dr hab inż. arch Przemysław Szafer, Wiceprezesi Krystian A.Waksmundzki,Aleksander Kalmus, sekretarz Michalina Białecka, skarbnik Zofia Tymczyńska, członkowie: Zygmunt Fura, Krzysztof Goerlich, Roman Łazarski, Wojciech Kosiński,Halina Nowak, Zbigniew Pełka, Władysław Włodarczyk, Wacław Włodarski. Pierwsza siedziba PKE była w budynku PAX-u w Krakowie przy ul.Garbarskiej 9. Zarząd Tymczasowy działał do I Zjazdu PKE. Na I Zjeździe PKE Prezesem PKE został Prof. dr hab inż. arch Stanisław Juchnowicz.

Spektakularny sukces w skali całej Europy to likwidacja elektrolizerni w Hucie Aluminium w Skawinie z nadmierną emisją fluoru do powietrza. To wydarzenie miało miejsce 7.01.1980. Słynne w latach 80-tych były Fora Ekologiczne organizowane przez Radę Naukową, której przewodniczył Prof. Andrzej Manecki. Z tych debat były wydawane „Zielone Zeszyty” – źródło informacji o najważniejszych problemach ekologicznych Krakowa, regionu i Polski.

PKE inspirował w wielu krajach Europy Wschodniej (lata 1980 – 1989) nowotworzące się ruchy ekologiczne. Podjęto współpracę z opozycją demokratyczną takich krajów jak Węgry, NRD, Litwa, Czechosłowacja.

Od roku 1985 PKE został członkiem międzynarodówki ekologicznej Przyjaciół Ziemi (Friends of the Earth)

Duża zasługa w tym dr Zygmunta Fury ówczesnego Prezesa Zarządu Okręgu Małopolska PKE i członka Zarządu Głównego PKE W tym czasie dr Zygmunt Fura uczestniczył w wielu kongresach i demonstracjach światowego ruchu ekologicznego (Anglia, Holandia, Szwecja, Niemcy). Te wydarzenia spowodowały znaczącą pozycje PKE w światowym ruchu ekologicznym. W okresie swojej największej aktywności w latach 1980-1990 PKE liczył około 2 tys członków z tego ok. 1 tys w samej Małopolsce. Dzisiaj PKE liczy około 400 osób a w Małopolsce ok. 200.

Photo by AndreasAux

Cenną i znaczącą działalnością PKE była informacja o stanie środowiska. Otwarta edukacja np. poprzez znane Czwartki Ekologiczne. Inicjatorem i prowadzącym debaty był dr Zygmunt Fura. W samych latach 1980 – 1988 takich spotkań zorganizowano 500.

PKE Małopolska w działalności nawiązuje do źródeł utworzenia PKE jego zasad ideowych, tożsamości kulturowej, zasad statutowych. Dla PKE Małopolska priorytetem jest życie człowieka i jego środowiska.[2]

Prezes PKE Małopolska – Prof. dr hab. Zbigniew Witkowski

Prezes PKE Małopolska – Prof. dr hab. Zbigniew Witkowski

Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, biologia, ekologia owadów, ochrona ekosystemów, wpływ turystyki na środowisko, członek rad naukowych parków narodowych, członek Państwowej Rady Ochrony Przyrody, były Prezes Zarządu Głównego PKE, aktualnie Prezes Zarządu Okręgu PKE Małopolska, Wiceprezes Zarządu Fundacji Międzynarodowy Instytut Polityki i Strategii Ekologicznej, autor ponad 300 opracowań, publikacji i ekspertyz ekologicznych.[3]

Pełen skład Zarządu PKE Małopolska znajduje się tutaj.