deutschegem

Niemiecka Wspólnota „Pojednanie i Przyszłość” 

Deutschen Gemeinschaft “Versöhnung und Zukunft“ (deutschegem)

Katowice (niem. Kattowitz) deutschegem – źródło: https://deutsche-schutzgebiete.de

Działalność

Deutschen prowadzi muzeum oraz chór “Nachtigall”.

Niemiecka Wspólnota „Pojednanie i Przyszłość” podtrzymuje i pielęgnuje tradycję kultury niemieckiej na Górnym Śląsku. Głównym filarem działalności kulturalnej jest prowadzenie chóru mieszanego, który wielokrotnie z sukcesami występował na festiwalach chórów mniejszości narodowych i etnicznych. (..)

Dyrygentką Chóru jest Pani Zenobia Iwan, kierowniczką Chóru Pani Joanna Makowska a kierownikiem artystycznym Chóru Pan Henryk Iwan.

Prowadzone są spotkania i wykłady nt. poezji Josepha von Eichendorff oraz innych znanych poetów górnośląskich pochodzenia niemieckiego. W ramach działalności kulturalnej swoje próby w siedzibie wspólnoty odbywa niemiecki teatrzyk studencki.

Katowice (niem. Kattowitz) deutschegem – źródło: https://deutsche-schutzgebiete.de

Porady:

Indywidualne bezpłatne porady w sprawie obywatelstwa udziela w siedzibie Niemieckiej Wspólnoty w każdy wtorek      od 13:00 – 14:00 Pani Ewa Mazur.

Nie ma aktualnych wydawnictw a materiał na YouTube (  prezentujący “Górnośląski Magazyn Mniejszości Niemieckiej Pojednanie i Przyszłość” audycje radiowe w Radio Katowice, poniedziałki od 20:05 do 21:00, www.deutschegem.eu”) jest nieaktualizowany. Ostatni materiał ma 5 lat.

Ważnym aspektem działalności deutschegem jest pomoc potrzebującym. Przy Wspólnocie powstało Górnośląskie Towarzystwo Charytatywne o którym można przeczytać na naszym portalu.

Dietmar A. Brehmer

Czołową postacią deutschegem / Niemieckiej Wspólnoty “Pojednanie i Przyszłość” jest Dietmar A. Brehmer, Katowiczanin, pedagog, socjolog

– Założyciel i wieloletni Przewodniczący Niemieckiej Wspólnoty „Pojednanie i Przyszłość”

– Założyciel i Przewodniczący Górnośląskiego Towarzystwa Charytatywnego

– Wiceprzewodniczący Rady Niemców Górnośląskich

– Autor i realizator Górnośląskiego Magazynu Mniejszości Niemieckiej „Pojednanie i Przyszłość” w Polskim Radiu Katowice (od 1991)

– Redaktor naczelny czasopisma Niemców w Polsce „Hoffnung“

– Stypendysta Friedrich Naumann Stiftung

– Członek polskiej kadry narodowej w lekkiej atletyce (100 m – 10,50 s) i szermierce (szabla, brązowy medal Mistrzostw Polski) [1]

Życiorys Dietmar A. Brehmera zamieściliśmy podczas omawiania Górnośląskiego Towarzystwa Charytatywnego.

Dietmar A. Brehmer zdjęcie z portalu: Slązag

Dietmar A. Brehmer udzielił wywiadu portalowi Slązag pod tytułem

Dietmar Brehmer: “Zakamuflowana opcja? Przecież jesteśmy otwartą opcją niemiecką, nikogo nie udajemy”.

Antyniemiecka retoryka obozu władzy jednym Ślązakom odbiera odwagę do identyfikacji i artykulacji niemieckiej, a drugich mobilizuje, by Niemców tu bronić – mówi Dietmar Brehmer, lider górnośląskich Niemców.(2)

Historia

Jak organizowana była Niemiecka Grupa Narodowa w Polsce po Okrągłym Stole ( przyp. red. artykuł ze strony deutschegem)

Jak to naprawdę było

Po akcji zbierania podpisów Niemców w Polsce w 1990 r. i powstaniu pierwszych nieformalnych grup Mniejszości Niemieckiej z inicjatywy Dietmara Brehmera i Henryka Krolla powołano Centralną Radę Stowarzyszeń Niemieckich Rzeczypospolitej w składzie Dietmar Brehmer, Jerzy-Georg Brylka, Henryk Kroll, Karol Nossol, Friedrich Sikora. Na Sekretarza Generalnego wybrany został Dietmar Brehmer a siedziba i biuro Centralnej Rady znajdowała się wówczas w Katowicach przy ul. Młyńskiej 2. Siedzibę zamierzano przenieść do jednej z miejscowości pomiędzy Opolem a Katowicami a ewentualne propozycje dotyczyły Gliwic i Strzelec Opolskich. 

Radę wybrano w Zawadzie koło Gliwic (niem. nazwa Bachweiler) a wyboru Sekretarza Generalnego dokonała sama Rada około miesiąca później w Katowicach. Szefem protokołu z Zawady była Pani Edeltraud Muschalik z Bytomia. W czasie obrad Rady obecny był dziennikarz Die Zeit, Thomas Kleine-Brockhoff, który z tego wydarzenia napisał obszerny artykuł w Die Zeit (Der schleichende Anschluß artykuł do pobrania http://www.zeit.de/1990/41/der-schleichende-anschluss).

Nazwę Centralna Rada Stowarzyszeń Niemieckich w Rzeczypospolitej Polskiej (skrót CRSNwRP) zaproponował Dietmar Brehmer Henrykowi Krollowi i pozostali członkowie Prezydium nazwę zaakceptowali. Od tej pory zorganizowana Niemiecka grupa narodowa w Polsce – jej kierowniczy organ – posługiwał się oficjalnie nazwaniem Centralna Rada Stowarzyszeń Niemieckich w Rzeczypospolitej Polskiej. Nazwa nawiązywała do istniejących już gremiów Żydów i Romów w Niemczech – Zentralrat.

Celem powołania Centralnej Rady CRSNwRP było utworzenie dachowej organizacji niemczyzny w Polsce, utworzenie reprezentacji Mniejszości Niemieckiej na rozmowy i przekazanie postulatów i propozycji Niemców w Polsce zarówno stronie polskiej jak i niemieckiej oraz stworzenie organu koordynującego działalność kształtujących się organizacji Mniejszości Niemieckiej w Polsce. Rzeczona inicjatywa zyskała uznanie zarówno Rządu Polskiego – Premier Tadeusz Mazowiecki oraz Rządu Niemieckiego – Wicekanclerz i Minister Spraw Zagranicznych Hans Dietrich Genscher. Inicjatywa powołania Centralnej Rady zyskała powszechne uznanie zarówno w Niemczech jak i w Polsce. Szereg pism jak np. „Gazeta Wyborcza”, „Tygodnik Powszechny”, „Wprost”, „Życie Warszawy”, „Dziennik Zachodni”, „Trybuna Śląska”, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, „Süddeutsche Zeitung”, „Der Spiegel” i „Die Zeit”, poświęciła temu wydarzeniu swoje łamy na czołowych stronach politycznych. Członkowie Rady udzielili kilkadziesiąt wywiadów w tym również do pierwszego i drugiego programu telewizji niemieckiej. Należy podkreślić fakt, iż członkowie Rady, szczególnie zaś członkowie Prezydium Rady wzorowo ze sobą współpracowali i utrzymywali stały, ścisły kontakt osobisty.

Przy Radzie został powołany zespół doradców z profesorem Andrzejem Brożkiem, historykiem, pisarzem, publicystą, dziennikarzem; Pawłem Barteczko, dziennikarzem, publicystą, autorem, wydawcą prasowym; Andrzejem Żakiem; później dokooptowany został profesor Gerhard Bartodziej.

Posiedzenia Prezydium Rady odbywały się w Katowicach, raz w tygodniu. Wojewoda Śląski Wojciech Czech zaprosił członków Prezydium Rady na wielogodzinne spotkanie, które odbyło się w jego gabinecie. Omawiano sprawy współpracy Mniejszości Niemieckiej z organami państwowymi i lokalnymi w świetle idei rozwoju społeczeństwa obywatelskiego i roli rozwoju kulturalnym a przede wszystkim rozwoju, dziedzinie nauki języka niemieckiego.

Tego rodzaju oddolna, odważna i kreatywna propozycja napotkała jednak na poważny opór niemieckiego Związku Wypędzonych (Bund der Vertriebenen), który rościł sobie prawo do reprezentacji Niemców, którzy pozostali w Polsce. Jako że Sekretarz Generalny Dietmar Brehmer kierował Radę w kierunku polsko-niemieckiego pojednania i opartego na tradycji Mniejszości Niemieckiej z okresu międzywojennego w Polsce „lojalność wobec kraju w którym przypadło nam żyć leży w niemieckiej naturze” (Edward Pant, senator niemiecki w Polsce w okresie międzywojennym – “Loyalität liegt im deutschen Wesen, ist also jedem Auslanddeutschen charakterzug”), spotkał się z miażdżącą krytyką czołowych polityków Związku Wypędzonych (Hubert Czaja, Herbert Hubka i Hartmut Koschik).

Latem 1991 roku delegacja Centralnej Rady wyjechała na roczne spotkanie Związku Wypędzonych w Würzburgu na którym przemawiał Sekretarz Generalny Rady Dietmar Brehmer, który podkreślił zasadę lojalności oraz samostanowienie niemieckiej grupy narodowej w Polsce. Zaraz po nim zabrał głos Blasius Handschuh, który przemówił w zupełnie innym tonie. Wystąpienie Brehmera spotkało się z uznaniem Hansa-Dietricha Genschera i Ambasadora Niemiec w Polsce Günterem Knackstedtem i z drugiej strony z silną krytyką działaczy Związku Wypędzonych, a szczególnie Herberta Hubki.   

Działacze Związku Wypędzonych, będący wówczas poważną siłą polityczną w Niemczech i cieszący się poparciem zarówno CSU jak i CDU dokładali wysiłków aby wpłynąć na działaczy Mniejszości Niemieckiej by wyeliminować z Zarządu Centralnej Rady Sekretarza Generalnego a nawet zniweczyć całe dzieło Centralnej Rady Stowarzyszeń Niemieckich w Rzeczypospolitej Polskiej. Osobą, która pierwsza poddała się presji był Członek Rady Georg Brylka, którego działania doprowadziły do rozbicia Centralnej Rady. Georg Brylka przybył do Biura Centralnej Rady w Katowicach legitymując się pismem Związku Wypędzonych oraz podpisami pozostałych Członków Rady z żądaniem oddania pieczątek Centralnej Rady. Doszło do nowych wyborów we Wrocławiu i wybrania nowego Zarządu (w skład którego znowu wszedł Dietmar Brehmer), którego Przewodniczącym został Blasius Handschuh. 

Po rozmowach Delegatów Prezydium Dietmara Brehmera, Jerzego Bryłki, Friedricha Sikory i Karola Nossola (nieżyjący już dziś brat Arcybiskupa Alfonsa Nossola) z Ambasadorem Niemieckim Günterem Knackstedtem w obecności Sekretarza Stanu w Rządzie Tadeusza Mazowieckiego – Pana Starczewskiego, Delegacja Centralnej Rady Stowarzyszeń Niemieckich w Polsce została zaproszona na rozmowy do Bonn z Kanclerzem Helmutem Kohlem i innymi czołowymi politykami w RFN.

Niemiecka mapa Śląska / Schlesien źródło: https://deutsche-schutzgebiete.de/

Szefem delegacji został Dietmar Brehmer.

Prezydium Centralnej Rady przed wyjazdem do Niemiec postanowiło opracować i sporządzić kilkadziesiąt propozycji i postulatów dla strony niemieckiej, które miały ustalić zasadę współpracowania i finansowania Mniejszości Niemieckiej w Polsce. Inicjatorem opracowania rzeczonych propozycji był Dietmar Brehmer, który powołał zespól doradczy w osobach: profesor Andrzej Brożek, pisarz, publicysta, dziennikarz; Andrzej Barteczko, pisarz; Andrzej Żak; później dokooptowany został profesor Gerhard Bartodziej.

Dokument pod nazwą Memoriał Centralnej Rady Stowarzyszeń Niemieckich w Rzeczypospolitej Polskiej zawierał kilkanaście ważkich i odważnych postulatów kierowanych dla obu zainteresowanych stron, tj. dla Rządu Niemieckiego i Rządu Polskiego.

Delegacja Prezydium w składzie Brehmer, Sikora, Brylka przeprowadziła rozmowy na temat postulatów Centralnej Rady z Ambasadorem Niemieckim Günterem Knackstedtem i z Sekretarzem Stanu w Rządzie Mazowieckiego Panem Stefanem Starczewskim.

 Ze strony naszych partnerów rządowych propozycje nasze zostały przyjęte ze zrozumieniem i akceptacją (Starczewski, wcześniej był członkiem Helsińskiej Komisji Praw Człowieka). 

Memoriał dopracowywano jeszcze przez dwa tygodnie, po jego wstępnej akceptacji przez Ambasado

ra i Sekretarza Stanu, przedstawiono go Rządowi Niemiec na ręce Kanclerza Kohla – artykuł ze strony deutschegem [3]